1.همدلی (Empathy) : درک نیازها و مشکلات
یکی از مهم‌ترین مراحل این پروژه، همدلی با افرادی بود که با مشکلات روزمره درگیر هستند. تیم تحقیقاتی ابتدا با مشاهده دقیق چالش‌های اجتماعی، مصاحبه با افراد مختلف و بررسی داده‌های مرتبط تلاش کرد تا نیازهای واقعی جامعه را درک کند. در این راستا، اعضای تیم با گروه‌های مختلفی از جمله متخصصان حوزه فناوری و علوم اجتماعی، افرادی که به‌طور مستقیم با چالش‌های موجود مواجه بودند و سازمان‌های مرتبط گفتگو کردند. هدف از این مصاحبه‌ها، شناخت دقیق مشکلاتی بود که مانع از اجرایی شدن ایده‌های نوآورانه و خلاقانه می‌شود. علاوه بر این، تحلیل داده‌های اجتماعی نشان داد که بسیاری از مشکلات، ناشی از نبود یک ساختار مشخص برای اشتراک‌گذاری و ترکیب ایده‌های مفید است. در واقع، سازمان‌ها و افراد بسیاری راه‌حل‌هایی برای چالش‌های موجود دارند، اما این راهکارها به‌درستی به اشتراک گذاشته نمی‌شوند و در نتیجه، تأثیرگذاری مطلوبی ندارند. این مسئله تیم را به این نتیجه رساند که برای حل چنین مشکلی، باید بستری طراحی شود که امکان تعامل و هم‌افزایی میان ایده‌های خلاقانه را فراهم کند.
2.تعریف مسئله (Definition) : مشخص کردن چالش اصلی
در این مرحله، تیم دانش‌آموزی پس از جمع‌آوری داده‌ها و اطلاعات مختلف، به یک تعریف دقیق از مسئله رسیدند. مسئله‌ای که مشخص شد این است که در حال حاضر یک سیستم منسجم و کارآمد برای به اشتراک‌گذاری و هم‌افزایی ایده‌های خلاقانه و نوآورانه وجود ندارد. به عبارت دیگر، افراد و متخصصان قادر نیستند به راحتی ایده‌های خود را برای حل مشکلات اجتماعی و تکنولوژیکی با دیگران به اشتراک بگذارند و همکاری مؤثری در این زمینه داشته باشند.
3. ایده‌پردازی (Ideation) :خلق راه‌حل‌های خلاقانه
در مرحله ایده‌پردازی، تیم برای خلق راه‌حل‌های خلاقانه از روش‌هایی مانند طوفان فکری (Brainstorming) و تکنیک اسکمپر (SCAMPER) استفاده کرد. این روش‌ها به تیم کمک کردند تا از زوایای مختلف به مسئله نگاه کرده و ایده‌های نوآورانه‌ای برای حل آن پیدا کنند. ایده‌های اولیه‌ای که مطرح شدند شامل طراحی یک پلتفرم آنلاین برای ثبت ایده‌های کاربران جهت حل مشکلات اجتماعی، استفاده از فناوری‌های نوین مانند هوش مصنوعی و داده‌کاوی برای پیدا کردن بهترین راه‌حل‌ها، و ایجاد یک شبکه هم‌افزایی بودند که در آن دانش‌آموزان، متخصصان و کارآفرینان بتوانند به‌صورت مشترک روی ایده‌های نوآورانه کار کنند.
پس از بررسی این ایده‌ها، تیم به این نتیجه رسید که برای رفع مشکل اصلی، باید یک بستر دیجیتال طراحی شود که امکان هم‌افزایی ایده‌های خلاقانه را فراهم کند. این بستر دیجیتال قادر خواهد بود افراد از زمینه‌های مختلف را گرد هم آورد تا بتوانند ایده‌های خود را به اشتراک بگذارند و به صورت گروهی آن‌ها را توسعه دهند و اجرایی کنند.
4.نمونه‌سازی (Prototype) : طراحی مدل اولیه
در مرحله نمونه‌سازی، تیم اقدام به طراحی یک پلتفرم دیجیتال اولیه کرد که هدف آن ایجاد بستر مناسبی برای هم‌افزایی ایده‌های نوآورانه و همکاری مشترک بود. این پلتفرم شامل فضایی برای ثبت و به اشتراک‌گذاری ایده‌ها، بخش همکاری تیمی برای تبادل نظر و بهبود ایده‌ها، و ابزارهای تحلیل داده برای ارزیابی بهترین ایده‌ها بود. طراحی این پلتفرم در نرم‌افزارهایی مانند Figma و Adobe XD انجام شد تا تجربه کاربری به‌طور دقیق بررسی شود و بازخوردهای لازم دریافت گردد. همچنین، ماکت‌های فیزیکی و مدل‌های مفهومی طراحی شدند تا روند کارکرد پلتفرم و تعاملات کاربران بهتر درک شود. این پلتفرم به‌ویژه برای ایجاد یک فضای هم‌افزایی خلاقانه میان افراد مختلف از زمینه‌های گوناگون طراحی شد تا راه‌حل‌های نوین برای مشکلات اجتماعی و تکنولوژیکی ایجاد شود.
این نمونه اولیه به تیم کمک کرد تا نقاط قوت و ضعف پلتفرم را شناسایی کرده و آن‌ها را اصلاح کنند. همچنین، امکان شبیه‌سازی تجربه کاربری در یک محیط واقعی فراهم شد، تا تیم بتواند فرآیندهای همکاری و هم‌افزایی ایده‌ها را به دقت آزمایش کرده و از آن برای بهبود کارکرد پلتفرم استفاده کند. با دریافت بازخوردهای کاربران و ذینفعان، این پلتفرم به تدریج به یک بستر قدرتمندتر برای همکاری و نوآوری جمعی تبدیل خواهد شد که قادر به پاسخگویی به نیازهای مختلف کاربران و ایجاد راه‌حل‌های مؤثر و عملی است. در نهایت، این پروتوتایپ پایه‌ای برای مراحل بعدی توسعه و بهبود پلتفرم خواهد بود.
5.آزمون و ارزیابی (Test) : بهبود و نهایی‌سازی
در مرحله آزمون و ارزیابی (Test)، تیم پروژه نمونه اولیه طراحی‌شده را تحت آزمایش قرار داد تا عملکرد آن را ارزیابی کرده و بتوانند نهایی‌سازی و بهبود‌های لازم را انجام دهند. در این مرحله، نمونه اولیه توسط دانش‌آموزان، معلمان، متخصصان فناوری و کاربران بالقوه مورد ارزیابی قرار گرفت. هدف اصلی از این آزمون، جمع‌آوری بازخوردهای دقیق از کاربران و شناسایی نقاط قوت و ضعف پلتفرم بود تا تیم بتواند آن‌ها را در جهت بهبود عملکرد پلتفرم اعمال کند.
مراحل تست و ارزیابی شامل جمع‌آوری بازخوردهای کاربران از طریق تست‌های اولیه، شناسایی بخش‌هایی از پروژه که نیاز به اصلاح و بهینه‌سازی داشتند، و بررسی نقاط ضعف و قوت پلتفرم بود. این فرآیند به تیم این امکان را داد تا درک بهتری از تجربه کاربری و چالش‌های موجود پیدا کنند و اقدامات لازم را برای ارتقاء پلتفرم انجام دهند.
نتیجه تست نشان داد که کاربران از ایده کلی پروژه استقبال کردند، اما در عین حال پیشنهاداتی برای بهبود برخی بخش‌ها داشتند. ازجمله مهم‌ترین پیشنهادات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
افزودن قابلیت تعامل زنده و گفتگوی مستقیم میان کاربران برای تسهیل همکاری و تبادل نظر بیشتر.
بهینه‌سازی رابط کاربری به گونه‌ای که دسترسی به امکانات مختلف پلتفرم آسان‌تر و سریع‌تر باشد.
ایجاد سیستم امتیازدهی برای ارزیابی ایده‌های برتر و ایجاد انگیزه بیشتر برای مشارکت فعال.
پس از دریافت این بازخوردها، تیم پروژه اقدام به اصلاحات لازم کرد و نسخه نهایی پلتفرم هم‌افزایی ایده‌های نوین را آماده کرد. این پلتفرم سپس به عنوان یکی از فینالیست‌های Solve for Tomorrow 2024 معرفی شد، که گامی مهم در جهت تحقق اهداف پروژه و معرفی آن به جامعه گسترده‌تر بود.
